Zo zijn we weer in 2019 beland. Een overgang gaat altijd gepaard met zijn gebruiken: elkaar een gelukkig nieuwjaar wensen en achteruit maar voornamelijk ook vooruit kijken.

Die ingrediënten vind je alvast in dit Akantje. Als extraatje in dit digitale Akantje kun je ook nog eens de performance van de groep Amuze op de nieuwjaarsreceptie terug beleven. We denken ook nog eens terug aan het B-koorfeest dat dit jaar weer niet zal te evenaren zijn.

Maar het gebeuren was natuurlijk het Requiemconcert. Frie verwondert zich over de bedrijvigheid die dergelijke organisatie met zich mee brengt. De twee nieuwe gezichten in ons koor konden al volop in de strijd gegooid worden. Sarah en Gert stellen zich voor.

Ondertussen zijn we aan een nieuw jaar begonnen met een nieuw repertoire. Katrijn voelt zich nu helemaal thuis.

Bij Godfried en Martine was er een verlies te betreuren, Bea denkt daar nog eens aan terug. Bea is overigens altijd bereid om haar gevoelens met ons te delen onder de vorm van een gedicht. Er was bij Martine en Godfried ook goed nieuws te melden: de hereniging met dochter Stefanie in Sint-Petersburg. We laten je mee rillen.

We konden in deze editie ook gebruik maken van de prachtige foto's die Guy Van Nieulande maakte van het concert. Bekijk ze zeker ook nog eens in het digitaal archief van de Acantuswebsite.

Veel leesgenot.

De vorige bijdrage aan “wat was…”eindigde met de zomer van 2018, met die fantastische 30ste Hemel met Kalinka, de mis voor koning Boudewijn in Laken en het afscheid van Marc als actief zanger. We zongen ‘bonneke’, de mama van Martine, eeuwige rust toe – Requiem aeternam- in de kerk van Haasdonk.

De herfst stond helemaal in het teken van onze concerten in het kader van de herdenking van ‘de Groote Oorlog’. Het koorweekeinde in Drongen was dan ook geheel doordrongen van de verdere afwerking van het Requiem van Duruflé en de begeleidende koorwerkjes van het eerste concertdeel. We lonkten ook al naar het kerstoptreden in Melsele.

Alweer een heel fijn koorweekeinde, met twee nieuwe koorleden Gert en Sarah. ’s Avonds werd er nog eens ‘ouderwets’ lang gezongen uit het boekje.

Tussen het koorweekeinde en de concerten mochten we de finale zingen van ‘Levensloop’ (met Sandy aan de piano) en bezongen we nog maar eens alle heiligen, met een flinke Močnik, een innemend Thou wilt keep him in perfect peace en een knipoog naar onze maat in Manchester, Chris O’Hara.

9 en 10 november was het zover. Onze bijdrage aan de talrijke herdenkingsconcerten en evenementen. Ook in onze buurgemeenten waren er concerten, zelfs dat zelfde weekeinde, dus was het toch een beetje bang afwachten wat de belangstelling betrof. Maar dat viel reuze mee, zowel op vrijdag- als op zaterdagavond.

Pierre bracht de oorlog wel heel dichtbij met de brieven van grootoom Alphonse Vancauwenberghe en het dagboek van opa Jan Marijnissen.

De sonneries door trompettist Marc Goris klonken aangrijpend, zeker de ‘sonnerie aux morts’ en de Last Post waarmee het concert besloot.

Het koor en onze organiste (bijgestaan door dochtertje-op-komst, én haar echtgenoot-registrant) zetten alle zeilen bij in de stevige partituur die het Requiem van Duruflé is.

Een stevige klip genomen, konden we nu wat relaxter naar Kerstmis toeleven. De zoete harmonieën van August De Boeck en een hele rist Vlaamse en Europese kerstliedjes. Als zoet toetje nog eens Sing an Alleluia.

Op zondag 16 december tekenden we present in de kerk van Melsele. Eerst moesten er nog wat verbouwingen gebeuren aan het podium, en vervolgens kwam een boze meneer ons zeggen dat we in de weg stonden bij het inzingen. Om 15, 16 en 17 uur brachten we onze suite van kerstliederen, telkens voor toch een behoorlijk en dankbaar publiekje. Meer dan verwacht eigenlijk. Prettige sfeer. Helaas hadden we toch wel last van de tocht bij het steeds openen van de kerkdeur, en met de tijd verhoogde ook het aantal decibels op de kerstmarkt. ‘Kerst’ was toch meer binnen te vinden dan buiten… Enfin, we hebben ons drie keer goed van onze taak gekweten, drie keer goed gezongen, meteen een prima voorbereiding voor de middernachtmis.

Met een ‘dienstdoende’ organist, in plaats van kers(t)verse mama Hera, was het toch wel wat spannend. Na wat zoeken op de repetitie, donderdag, verliep de mis wel goed. De kerstliedjes klonken licht en feestelijk, de mis van De Boeck gaf wat meer ceremoniële luister in het indrukwekkende decor van Erna. Geslaagde middernachtmis. Snel nog een jeneverke achterover gekieperd in de kerk, want de volgende ochtend vroeg op, richting Sint-Petersburg, op bezoek bij onze dochter Stefanie.

Op zaterdag 5 januari blies Acantus alweer verzamelen (‘sonnerie du nouvel an’) voor de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie te Vrasene. Veel aanwezigen, prima sfeer, lekkere hapjes en drank, fijn optreden van Amuse met hun ‘alternatieve kerstmedley’. Knap gedaan! Heel fijne editie van de receptie.

En dan doken we op donderdag 10 januari het nieuwe jaar in, met nieuwe muziekjes, met nieuwe plannen, met veel vooruitzichten…

Ho ho ho, 2019 een ‘scharnierjaar’, zo klonk het op de nieuwjaarsreceptie. Intussen is de agenda al flink volgelopen, en wordt het best wel een pittig Acantusjaar:

Marienmesse van Bamer (met koperkwartet?) in de paaswake,

deelname aan het festival ‘Volkoren’ te Aarschot (90 koren),

weekendtrip naar Utrecht,

‘Balkan Express’: 2 concerten met Ishtar in CC Ter Vesten,

Muzikale Hoogdag te Nieuwkerken,

kerstconcert(en) met Ishtar…

hoogdagen in Beveren,

den Hemel,

koorweekeinde Drongen,

nieuw repertoire, en al uitkijken naar en voorbereiden voor de World Choir Games in juli 2020.

En… stilaan ideeën sprokkelen voor 2022, wanneer het koor zijn 75-jarig bestaan viert!

Ho ho ho! De Acantus Express is weer vertrokken! Good news…

Beste koorleden, beste vrienden van Acantus (en van de koorleden),

Vorig jaar, op deze eigenste plaats, omstreeks hetzelfde tijdstip, vroeg ik mij af of er in 2018 wel pieken zouden zijn, na het jubileumjaar met Močnik, Manchester en oppergaai Weihnachtsoratorium. De getallen stelden ons tamelijk gerust: 2018….2+0+1+8 gaf 11, in hun vorm duidelijk twee piekjes. Bedenking: alsof er in het leven alleen maar pieken zouden zijn of mogen zijn… Ik hoor het mijn zangdocent in Leuven nog zeggen, als ik zelf al eens vond dat het wat minder ging: “Mo Hodfried, geen pieken zonder dalen”… Ik zei ook nog, in een ietwat omzwachtelde poëtische omschrijving, niet gespeend van enige Slavische invloed, dat de pieken voor ons 71ste jaar (het pas voorbije dus) nog lagen te sluimeren en te sudderen in de waas der gedachten, nog immer licht vertroebeld door de volheid van het 70ste jaar en de marinade van de voorbije feestweken. Bij het Requiem van Duruflé in het kader van de Wereldoorlog I-herdenking stond toen zelfs nog het woordje ‘misschien’.

Inmiddels zijn we een jaar verder. En kunnen we, mijn inziens althans, terugblikken op een mooi koorjaar. Het passie- en paasrepertoire kreeg een grondige vernieuwing. De reis naar Keulen, en de optredens in de Dom en Maria im Kapitol waren mooie momenten. Elke koorreis is ook goed voor de vriendschapsbanden. Ons hotel in Keulen heette niet voor niets ‘Classic Harmonie’. Onze Hemel zat vol met highlights van de voorbije 30 jaar, nog extra opgesmukt door het zigeunerensemble. Naast deze muzikale tophemel, mochten we ook weer niet klagen over het financiële plaatje. Hulde aan alle medewerkers en in het bijzonder het Hemelcomité. Van het graf van de heilige Driekoningen in Keulen naar de koningsgraven in Brussel. Ook daar een leuke ervaring, en een goede muzikale prestatie. Station Beveren was de ietwat bescheidener plek voor een mooi afscheid aan onze Marc.

En dan waren er nog de beide concerten met het Requiem van Duruflé, waar we ook positief op mogen terugblikken, muzikaal en qua publieke belangstelling. De ernst en de grootsheid van het Weihnachtsoratorium, werd vervangen door een luchtige plejade van Vlaamse en Europese kerstliederen te Melsele en in de middernachtmis. Mooi jaar, 2018.

2019 lijkt een scharnierjaar te zullen worden, al kondigt zich nu reeds heel wat inhoud aan. Twee grote objectieven staan op de voorpagina van deze nieuwjaarsbrief: enerzijds de kwaliteitszorg, en daarnaast ook de Olympische spelen van de koorwereld, de World Choir Games in 2020 in Antwerpen en Gent.

De muzikale en vocale kwaliteit van ons koor is een permanente zorg, elke repetitie opnieuw, en waaraan we ook elke week opnieuw aandacht besteden. Daar zullen we bijzonder op moeten inzetten, al kan ik dat nu niet meteen naar concrete initiatieven vertalen. In eerste instantie door blijvende aandacht en inzet. Zorg voor intonatie, toonjuistheid en toonvastheid dus, de balansproblematiek door onze uitdunnende baspartij, de sound van een opschuivende gemiddelde leeftijd. Zowel voor deze facetten, en in het vooruitzicht van de Choir Games en andere concerten, zal veel aandacht moeten besteed worden aan de keuze van het repertoire. Haalbaar, maar toch ook voldoende uitdagend voor de muzikale waarde of zelfs meerwaarde, een balans die we altijd al hebben trachten te verzorgen. Zeker naar de World Games toe, zal dat –vanzelfsprekend- heel belangrijk zijn.

Op 4 mei van dit jaar komt al een kleine test, met onze deelname aan het korenfestival ‘Volkoren’ te Aarschot, waar we tweemaal een concert van 30 minuten mogen verzorgen, samen met liefst 90 andere koren, verspreid over de stad.

Ons hemelprogramma zal na de ‘Best of’ van vorig jaar, een grondige vernieuwing moeten krijgen. Op 27 oktober zijn we uitgenodigd om de cyclus ‘Muzikale Hoogdagen’ in Nieuwkerken definitief te sluiten. Acantus was ooit het eerste koor dat hierin optrad. Wij openden en sluiten nu de Muzikale Hoogdagen van Nieuwkerken, met een mis in de kerk. Er is gevraagd naar een Mariaprogramma, wegens de rozenkransmaand oktober.

En dan zijn er natuurlijk nog de beide concerten met Ishtar, op zaterdagavond 5 oktober en zondagnamiddag 6 oktober, beide in de schouwburg van Ter Vesten. Daardoor zal ons koorweekeinde in Drongen ook wat vroeger zijn, half september. Overigens konden we beide data niet echt kiezen, het was nemen wat nog vrij was, of niet. Kerstconcerten met Ishtar worden nog gezocht aan beide kanten van ‘de Vlaanders’.

En dan is er 2020, met de World Choir Games (meer info in een ander artikel). Mogelijkheden voor ons om deel te nemen: open competitie, categorie gemengde koren, categorie Musica sacra a capella (periode 1) We zullen ons met het bestuur hierover flink moeten buigen, zien wat in onze mogelijkheden ligt, ook wat betreft aanwezigheid van de koorleden. We kunnen onze deelname beperken tot de eerste periode (5-9 juli), maar dan missen we het festivalpodiumkoor en de slotmanifestatie… Inschrijven kan tot december 2019, Early Bird inschrijving: september 2019, dan krijg je een serieuze korting (250 euro i.p.v. 500 euro)

Dat voor 2020, en in onze hoofden moeten we ook stilaan bezig zijn met 2022, wanneer het koor 75 jaar zal bestaan. Uitvoering van een groot werk als jubileumconcert. Ik heb ook al eens de hint gegeven voor een koorfeest in een spiegeltent; of nog eens een barbecue open voor het publiek zoals we in het verleden een keer of 3 deden (2x in een tent op het scoutsterrein, eenmaal bij de Keulenaer in Kallo)… Het zijn maar eerste prikkeltjes… De ideeënbus rijdt permanent.

En zo weten we alweer wat te doen de komende jaren. Een geruststelling…. Voor vandaag wil ik besluiten met jullie allen onze beste wensen over te maken, voor een gezond, gelukkig, voorspoedig, warm én muzikaal jaar.

Om af te ronden kon ik weer heel wijze en interessante woorden halen uit het boekje ‘Thuis in muziek’ van Alicja Gescinska, waaruit ik een stukje voorlas op het koorweekeinde. Maar liever, passend bij deze avond in de winter waarop we samen klinken op oud en nieuw,wil ik eindigen met een gedicht van Alexandr Poesjkin, uit zijn pas verschenen canon. De titel is Winteravond.

Op de generale repetitie, toen de bariton zijn solopartij aan het oefenen en zingen was op het doksaal, kwam Gerd op de kerkstoel naast mij zitten. Ze vroeg me -voorzichtig en fluisterend- of ik ervoor te vinden was om voor het volgende A-kantje eens iets te schrijven over mijn ervaring over hoe Acantus toeleefde en -werkte naar de concerten van 9 en 10 november 2018. Ja, ja, natuurlijk, heel graag zelfs!

Rik Daghelet, in een vorig A-kantje al eens omschreven als “onze enige echte Herrscher des Himmels”, nam in de week vóór 9 en 10 november vrij van het werk, om alle –technische- voorbereidingen mee te coördineren en in goede banen te leiden. Het was ergens achter pot en pint, misschien wel na de generale repetitie, alleszins in Cultuurcafé Ter Vesten, dat hij daar ongeveer zo over vertelde: “Ge kunt het u niet voorstellen wat er allemaal bij komt kijken, bij die voorbereidingen van onze concerten, het is gewoon te veel om op te noemen, … het is écht een héél lange checklist, die soms precies alleen maar langer wordt, ook al vinkt ge er elke dag weer “to-do’kes” van af. Het is écht zot, een ‘humpy bumpy’ road is het, met ups en downs, pieken en dalen… altijd weer iets waar ik me met volle goesting in smijt, maar ook met spanning en stress aan het begin. Telkens vraag ik mezelf af of het deze keer ook weer tot een goed einde gaat komen.”

Daar stokte zijn verhaal even. Hij keek naar het biertje dat voor hem stond, pakte het glas beet alsof hij houvast zocht en ging verder: “Pas op hè, ge gaat mij niet horen klagen, ik doe dat met hart en ziel, uit volle goesting, maar het is écht altijd weer een avontuur,… hoeveel keer we dat nu al hebben gedaan maakt in feite niet uit,… het is elke keer spannend en er komen altijd, of ge dat nu wilt of niet, onverwachte dingen opduiken, zo van die kleine “probleemkes” waarvoor dan oplossingen gezocht moeten worden, maar… ik zeg het,… Ik kies daarvoor hè, ik doe ‘t met overgave en ga ervoor, voor de volle honderd procent! Het geeft ongelooflijk veel voldoening achteraf, wanneer het allemaal goed is afgelopen en alles op zijn plooi valt. ’t Schoonste van al is ook: het is écht ‘teamwork’,...er zijn altijd veel helpende handen, iedereen draagt zijn of haar steentje bij, alleman houdt het welslagen voor ogen en streeft naar kwaliteit, om keer op keer iets goeds te kunnen neerzetten”.

Rik sprak duidelijk over iets waar zijn hart –zijne ‘Rikketik’:-)- op dat moment van overliep. Ontboezemingen vind ik altijd weer boeiend, en ik pikte hier dan ook inspiratie op voor de intro én de titel van mijn ‘artikeltje’:

VOOR, TIJDENS, en NA:

met hart & ziel, lijf & leden, uit volle borst & met volledige overgave!

VOOR

We staan er soms helemaal niet bij stil: maar er moet ontzéttend veel water naar de zee lopen alvorens wij, koorleden, als schitterende ‘sterren’ op de Acantus-concertpodia kunnen ‘stralen’! Dat was voor onze uitvoeringen op 9 en 10 november –intussen alweer vorig jaar- zeker niet anders! Vraag het maar na bij onze dirigent, onze bestuursleden en alle andere Acanti die nauw betrokken waren bij de voorbereidingen in de aanloop naar onze concerten. Duizend-en-één dingen-en-méér moeten er gebeuren vooraleer er gesproken, gemusiceerd en gezongen kan worden zoals wij dat deden op 9 en 10 november. De intussen befaamde ‘takenlijst’ die Manu enkele weken voor het gebeuren via email naar ons doorstuurt, vormt maar een klein en luttel, haast onooglijk onderdeel in de reeks van zaken en taken die ter harte genomen en volbracht moeten worden nog vóór die takenlijst vorm krijgt.

Al ruim een jaar, en vele maanden en weken vooraf moet er van alles en nog wat gebeuren, méér dan twaalf in één dozijn!

Er moeten data worden besproken en geprikt, ideeën geopperd, keuzes gemaakt, solisten en geluidstechnici gezocht, allerlei moet worden gewikt en gewogen, voorgelegd, gekozen of afgewezen, er moet worden vormgegeven, gekeurd, vergeleken, opgesteld, geschreven en gecorrigeerd, gebrieft en gedrukt, van alles moet worden afgehaald en aangekocht, er wordt gemaild en gereserveerd, afgehaald, opgehaald, geselecteerd en getest, gezegd en gehoord, geëvalueerd en weer bijgestuurd, gedaan en opnieuw gedaan, uitgelegd, herhaald, geopperd, geluisterd, beluisterd, er worden knopen doorgehakt, allerhande genoteerd en opgetekend, nog ééns geschreven en nagelezen, uitgewerkt, doorgenomen en verbeterd… er wordt overleg gepleegd, goed en niet goed bevonden. Er dient te worden geoefend en gezongen, beter en nóg beter gedaan, feedback wordt gegeven, er wordt ook soms wakker gelegen en gedroomd, onthouden en herinnerd, of in het slechtere geval wordt er al eens iets vergeten, er wordt geredigeerd en gereviseerd, gecommuniceerd. Google Forms worden opgemaakt en er wordt –opnieuw- heel wat rondgemaild en -gebeld, getelefoneerd, ge-sms’t, afgestemd en al eens over het een en het ander gediscussieerd. Vragen worden gesteld en beantwoord, kosten worden gemaakt en rekeningen betaald, bestellingen bevestigd… Er wordt getast –soms in het donker-, het licht wordt aangedaan en weer uitgedaan, de verwarming aan- en uitgezet.

Er wordt –vaak of toch genoeg- gelachen, soms ook eens met de handen in het haar gezeten, bij momenten een traan weggepinkt, er wordt geprobeerd, gepast, er wordt goed of te lang bevonden, of te breed, te hoog, te ver, te dicht, te traag, te snel, te luid, te stil, enzovoorts, ook wordt er geknutseld, in elkaar gestoken, iets lukt, iets anders mislukt, er wordt heel wat opgebouwd, geconnecteerd, getest, uitgeprobeerd, afgesproken… aangevoerd, afgevoerd, gedirigeerd, gezongen en nog eens gezongen, geoefend en nog eens geoefend, herhaald tot vervelens toe -of tot het aangeduid en gemarkeerd is op ieders partituur- soms wordt er ook wel eens gesteund en gekreund, een beetje gesakkerd, nogal wat afgejakkerd, gepiekerd, er worden draden en toestellen aangekoppeld –ja, dat geldt zelfs “à la dernière minute” voor de buitentoiletten-, het een en het ander wordt losgekoppeld, ontkoppeld, er worden stoelen gedraaid en omgedraaid, gerangschikt, geordend, tafels worden gezet, gedekt, glazen vervoerd, gedragen, uitgepakt en ingepakt, uitgestald en klaar gezet, flessen gekoeld, ontstopt, uit- en ingeschonken, lijsten nagekeken, opgemaakt, namen aangevuld, doorstreept en afgevinkt, kaartjes uitgereikt, in ontvangst genomen, programmaboekjes nagekeken, gecheckt, bewegwijzerd, uitgedeeld, allerhande geverifieerd… Er wordt best ingezongen, kwestie van de focus te krijgen en –liefst ook- te behouden, allerlei zaken worden meegedeeld, weer herinnerd of opnieuw vergeten,… de lijst is elléndig lang.

Je zou het amper geloven, maar, alvorens kan worden opgekomen, op het podium, zoals wij dat deden, op 9 en 10 november, in redelijk goede orde, twee rijen van links, twee rijen van rechts, tamelijk symmetrisch het podium op, moet er ontzettend véél gebeuren. Pas dan breekt het moment aan waarop de checklist ei-zo-na volledig is afgevinkt, en het ‘eigenlijke’ gebeuren kan gebeuren. Of in dit geval kan ik beter schrijven voordat “het kleine wonder kan geschieden”, want dat drukt tenminste iets uit van toch een beetje bovenmenselijke karakter van de in haar geheel beschouwde ‘prestatie’ die wij als koor (A- én B-leden) op die avonden neerzetten.

De voorbereidingen zijn een reeks van kleinere en grotere obstakels die overwonnen moeten worden. De weg ernaartoe, de reis, moet eerst worden gepland en dan met de nodige strijdlust* aangevat en gereisd. De ‘eindbestemming’, de uitvoering zelf, het orgelpunt, de ontlading, “le moment suprême”, bereiken we enkel en alleen door middel en dankzij die reis (die bij momenten lijkt op een calvarietocht).

Ja, pas dan kan “geschieden” dat waar wij naartoe gewerkt en geleefd hebben, en kunnen wij ons, nog eens, opnieuw, een (voor)laatste keer, helemaal geven. Dan pas kunnen wij optreden, en zingen *met hart, ziel, lijf, leden, uit volle borst en met volledig overgave.

TIJDENS

Vlak voor dat moment, aan het begin, kan je een speld horen vallen. Je voelt hoe alle oren en ogen van het publiek op het koor en op de rug van de dirigent gericht zijn. Het koor is een en al oog voor de dirigent (of zou dat toch moeten zijn. 😉

De dirigent richt zijn ogen en oren op zijn koor, partituur -en zo nodig ook op het schermpje waarmee hij Hera in zijn vizier houdt. Dan gaat die stemvork de lucht in en tegen het dirigenten-oor. De toon wordt al zingend opgegeven. Ieder capteert zijn of haar toon en probeert die te internaliseren. Godfrieds handen zetten zich al in beweging, en dan kunnen wij ademhalen, -moeten wij zelfs- flink inademen om die eerste noot in te zetten en de volgende zinnen te zingen. Eens ‘het spel op de wagen is”, zijn we vertrokken, en is er geen terugkeer mogelijk. De reis is begonnen. De compositie wordt tot leven gewekt, we maken muziek, de muziek vult de ruimte, het publiek kan –al dan niet genietend- luisteren. Eens de tocht naar het allerlaatste eindakkoord is begonnen, is er niets wat ons nog kan stoppen en is thuiskomen het enige wat we aan het eind van de ‘rit’ kunnen doen…

'Hear my prayer, oh, Lord'. 'In Flanders Fields'. 'Lord, make me an instrument of thy peace'. Daarvoor en tussendoor worden de dagboekfragmenten en de brieven voorgelezen: hun teksten, deze woorden van soldaten, een moeder, een vader, een zoon,… verbeelden en verklanken de gruwel van de oorlog op een manier die spreekt voor zich en tot elk van ons. De trompet tussendoor, klinkt soms als het ware als een eenzame roep in een barre woestijn. Dan weer doet haar klankkleur denken aan een warm dekentje dat de van kou en schrik bibberende schouders omhult van een soldaat die zich ergens, in een donkere doodse loopgracht, in een natte greppel, tussen het oorlogsvuur en -geweld probeert te verwarmen aan de gedachte en verre herinnering aan zijn warme haard, en warme thuis, voor zover hij zich die nog voor de geest kan halen.

Het 'Requiem' van Maurice Duruflé, is misschien voor de meesten de hoofdmoot van de avond, het muziekstuk dat de avond ‘helemaal af’ maakt … Het komt ‘pas’ na de pauze, maar is zo mooi ‘ingeleid’ en geïntegreerd en prachtig ‘ingebed’ in het totaalprogramma, waarin woord en muziek naadloos in elkaar haken, passen en overlopen, dat je deze “dodenmis” amper kan beschouwen als het ‘sluitstuk’. Het is bij velen immers het héle programma, niet alleen het requiem, dat blijft nazinderen.

Wat een voorrecht is het ook altijd weer om te mogen zingen in het mooie kader van de ons vertrouwde Sint-Martinuskerk, op eigen Beverse koorbodem. Vanop een bijzonder mooi aangekleed podium treden wij op, en zingen wij samen met supergetalenteerde artiesten -de solisten-zangers en trompettist, de voorlezer, ‘onze’ –toen nog- zwangere organiste, Hera -inmiddels bevallen van een prachtig dochtertje Elisabeth. En hoe fijn is het ook te ervaren hoe onze dirigent er met zijn gedreven en begeesterde begeleiding altijd weer in slaagt om het beste uit ‘zijn’ koor te halen!

Er is wat mij betreft toch weinig dat daaraan kan tippen! Het is alweer een memorabele Acantus-belevenis geworden waarvoor wij én ons publiek dankbaar mogen zijn.

Niet alleen “beleefden” wij samen het moment, maar wij “maakten” het samen. Onze collectieve beleving was groter en grootser dan de som van onze allerindividueelste ervaring. Laat dat nu net maken dat gruwel lelijker en zwarter dan ooit kan en kon zijn, maar gelukkig ook dat wat ‘goed en schoon’ is, mooier dan ooit kan en zal zijn!

NA

Het is wakker worden in een soort van roes, en met gemengde gevoelens, de ochtend na onze laatste uitvoering. Kwart voor elf is het, dus de nacht heeft voldoende tijd geboden om te rusten. En toch zeurt en knaagt de fysieke moeheid aan lijf en leden en voelt het alsof ‘dit lichaam’ dit weekend een marathon heeft gelopen. Dat lichaam en die geest van mij zouden nochtans niet echt kunnen weten hoe dat voelt, want marathons zijn hen onbekend en dat zal zeer waarschijnlijk zo blijven. ‘De geest’ is mentaal uitgerust en is alert en zelfs fris als een hoentje, maar zal de hele dag door aarzelend heen en weer zweven tussen een toestand van rust en rusteloosheid, zo zal blijken. En hoe is het met ‘het hart’ gesteld? Het springt en jubelt. Het loopt over van een gevoel van tevreden vervulling, van dankbaarheid om de fantastisch mooie ervaring die het weer rijker heeft gemaakt. Maar het krimpt soms ook wat in elkaar, voelt zich bedrukt onder een knagend nostalgisch gemis.

In feite slaat het beurtelings over, schippert het heen en weer tussen gevoelens van geluk én droefheid: blijheid om de intense belevenis die de beide uitvoeringen brachten, maar ook spijt omdat die zo snel voorbij en gepasseerd zijn en voortaan weer toebehoren aan wat “verleden” is. Noem dat nostalgie. Of liever nog: ‘saudades’.

Zo verbonden mijn hart, ziel en lichaam zich gisteren voelden, onderling op elkaar afgestemd, maar ook op alle andere koorleden, de solisten, de voorlezer van de brieven, de dagboekschrijver, de brievenschrijvers en –ontvangers, de toehoorders, familie en vrienden in het publiek…zo ‘geworteld’ mijn toestand van gisteren en eergisteren, zo verweesd en alleen blijven ze achter en zo ontworteld voel ik mij vandaag. Het wordt vandaag zoeken naar een zinvolle dagbesteding. Dat is duidelijk. De (lok)roep van de orde van de alledaagse dag is vaak groter en dwingender en wint het dan ook meestal gemakkelijk van het verlangen om te koesteren en te herinneren en alles een beetje in ledigheid te laten betijen. Maar niet vandaag. Dit is géén gewone dag. In geen enkel opzicht. Het is “the day after” en “Wapenstilstand”, 11 november 2018, de dag waarop de Groote Oorlog honderd jaar geleden tot stilstand kwam, wat het begin inluidde van vrede (die zoals zo veel in een mensenleven héél relatief is). Laat dit dan een dag zijn van denken, gedenken, hér-denken en voelen. Ik gun het mezelf en neem de tijd en laat mij omarmen door alle tegenstrijdigheid. Het moet kunnen. Het moet mogen. Minstens één dag. Wat is één dag in een leven?

Even stilstaan, het nu laten zijn, om dan wat was weer los te laten, achter te laten en verder te kijken naar wat morgen zal brengen. Deze dag is er toevallig eentje van dogsitting op het thuisfront, dus is er toch een ‘orde van de dag’: het hondje moet worden uitgelaten, dus trekken wij, fervente wandelaars, naar buiten voor een wandeling over de mooie dijken aan den Bunt.

In de verte weerklinken links en rechts wat geweer- en kanonschoten. Wapenstilstand wordt duidelijk in menige gemeente herdacht. ‘Onze’ viervoeter, die er meestal dapper uitziet, is er niet gerust in, houdt de staart tussen de achterpoten, oren plat, en trekt wanhopig en verwoed aan de leiband, dijk-afwaarts, alsof het instinctief dekking zoekt. Het valt met geen woorden te sussen of gerust te stellen. Wij weten dat het “losse flodders” zijn en er niks is om bang voor te zijn.

Vandaag heerst er vrede in onze contreien, dankzij de Groote Oorlog die is geleden, behoort tot het verleden en de herinnering. Dat die vrede nog lang moge duren…en dat wij nooit nog oorlog zullen hoeven mee te maken, is een stille hoop van velen. Let’s keep our fingers crossed.

Op 21 juni '18 kwam een zekere Gert kennismaken met Acantus. Hij schaarde zich op het hoekje van de tenorpartij, dicht bij de alten, waar hij soms - als hij denkt dat Godfried het niet hoort of ziet - wel eens enkele nootjes meezingt. Wie is hij? Wat drijft hem? En waarom toch zingt hij niet gewoon van papier?

47 jaar geleden zag hij het levenslicht, als eerste van de 6 kinderen van vader Frans en moeder Rita. Hij groeide op in Merksplas, waar hij op straat, bij de buren in de zandbak, en tussen de maïs speelde. Hij had vele neven en nichten, want zijn ouders kwamen elk ook uit een groot gezin. En een van die nichten, Chris Voeten, heeft ervoor gezorgd dat kleine Gert ging zingen. Ze wilde namelijk een kinderkoor oprichten en zij dacht: een gezin met 6 kinderen, da's natuurlijk een goed begin.

En zo trok de 10-jarige Gert met zijn 4 broers en zijn éne zus op zondagochtend naar de allereerste repetitie van kinderkoor Cantabilé. Zijn broers hielden het na enkele keren al voor gezien, maar zingen bleek Gertje wel te liggen en al gauw mocht hij de bovenstem meezingen in 'Anthem' van Neil Diamond. En als je hem af en toe liedjes van Elly & Rikkert hoort neuriën: die zijn toen week na week in zijn geheugen gegrift.

Had hij toen al maar geweten dat zang ook een instrument is dat je aan de muziekacademie kan volgen, dan had hij dat 'sneeuwwit vogeltje' niet hoeven verminken met zijn gitaarspel... De carrière aan de muziekschool van de Noorderkempen was dan ook maar van korte duur. Tijdens zijn humaniora aan het Klein Seminarie in Hoogstraten, liet hij zijn stem ook graag meeklinken in het schoolkoor. Hij bleek een volhouder, die ook bleef komen toen zijn stem veranderde. De dirigent sprak wat leerkrachten aan, en zo werd het schoolkoor een meerstemmig koor.

Met een diploma WEA op zak, besloot hij naar het groot seminarie te trekken. Hij leerde er onder leiding van Jan Schrooten het hele repertoire van Zingt Jubilate kennen, alsook een heleboel religieuze liederen waar Jan Schrooten niet zo'n fan van was. Wat Gert betreft, mag er in een kerklied immers gerust ook een hopfiguur of een tegentijd zitten. Toentertijd was 'We gaan weer verder' van Jan van Opbergen en Jan-Willem van der Velde een van zijn favorieten.

In zijn parochiestage in Balen sloot hij zich ook aan bij het parochiekoor: weer een heel nieuw repertoire om te ontdekken.

Na bijna 6 jaar priesteropleiding moest de knoop doorgehakt worden: "ben je bereid de rest van je leven ongehuwd te blijven omwille van het Koninkrijk Gods?" Het antwoord bleek ook voor hem zelf verrassend genoeg 'nee' te zijn. Misschien toch wat spijt dat iemand anders ondertussen getrouwd was met het meisje waarmee hij zoveel jaren dansles had gevolgd en waarvan haar moeder zo graag het liedje van haar idool Willy Sommers oplegde: "Sympathie is geen liefde (maar vroeg of laat misschien)"?

Op naar Leuven, om een diploma Godsdienstwetenschappen te gaan halen. En uiteraard werd ook daar weer gezongen: in de wekelijkse vieringen én in het solidariteitskoor van van de Universitaire Parochie.

Er kwam nog meer muziek in zijn leven: op de klanken van de trompet die zij speelde, sloeg zijn hart over voor het meisje dat hij die zomer in Taizé had leren kennen. De eenstemmige melodie werd een duet waarin (nog steeds) gezocht wordt naar de juiste harmonie. Op zijn 30ste verjaardag stonden ze voor het altaar in Velzeke, omringt door veel muziek, onder andere van de plaatselijke fanfare.

Ondertussen was Gert aan de slag gegaan als parochievrijgestelde in Sint-Niklaas, zo ongeveer halverwege tussen Merksplas en Velzeke. Hij leerde er de O.-L.-Vrouweparochie van de binnenkant kennen. Vele avondvergaderingen maakten dat hij na enige tijd besliste om niet te blijven meezingen bij de Mariakantorij. Op zondag om 11 uur bleef hij wel steeds op post om het aanzingkoor te versterken. Na verloop van tijd werd hij ook een van de vaste cantors/volkszangleiders (of schrijf je dat met ij?).

Sinds november 2008 (bij de opening van het crematorium Heimolen in Sint-Niklaas) verzorgt Gert mee de christelijke afscheidsdiensten in de Oost-Vlaamse crematoria. En al is er daarin ondertussen veel veranderd, toch blijft het een pastoraal werk dat hij met heel zijn hart doet. Korte tijd was hij ook deeltijds gevangenisaalmoezenier in de pas geopende gevangenis van Beveren.

Met jonge kinderen en een onvoorspelbaar werkritme lag het koorleven een hele tijd stil, maar toen de jongste zoon door In Dulci Jubilo uitgenodigd werd om aan te sluiten, kriebelde het bij Gert ook weer om meerstemmig te zingen. Hij mocht op het hoekje van de tenoren gaan staan om daar de hoogste noten te zingen (vaak in falset).

En toen gebeurde het, op een vrijdag begin januari, dat dirigent Dieter zijn koor herschikte. Het koor kreeg een nieuwe naam en de knapen zouden voortaan enkel nog de sopraanpartij voor hun rekening nemen. Terwijl dat het moment was voor Jakob om te stoppen met het koor, stond Gert plots bij de altpartij van Flanders Boys Choir. De opgegeven toon overnemen werd plots een stuk minder vanzelfsprekend. Misschien wat wennen? Maar eigenlijk is dat nooit gewend.

Ondertussen waren Gert en Patrick ook samen naar de muziekschool gestapt. Bij Godfried volgt hij ondertussen voor het vijfde jaar stemvorming en zang. Met Patrick zat hij bij Godfried in de samenzang en samen zongen ze ook in het pop/jazz-ensemble. De gitaar heeft hij niet terug opgenomen, maar hij is ondertussen wel aan zijn derde jaar op fagot bezig, ook daar mag hij zoeken naar telkens weer een nieuwe hoogste noot.

Doorheen de jaren is er veel veranderd: zijn vrouw is een man geworden, zijn baby's zijn ondertussen opgeschoten pubers geworden, maar het plezier om samen met anderen muziek te mogen maken blijft.

Met de iPad in de hand, gaat hij dus door het muzikale land. Telkens weer verschijnen nieuwe muzikale horizonten. Wie weet waar de tocht hem nog brengt? Maar misschien is het samen op weg zijn en de (muzikale/levens-) verhalen delen wel belangrijker dan de uiteindelijke bestemming.

Mijn naam is Sarah (Margaretha-Lucas) De Smedt. Mijn prille jeugd heb ik doorgebracht in Sint-Niklaas en Sinaai, waar ik samen met mijn zus (Sofie) en twee broers (Thomas en Hendrik) een fijne jeugd heb gehad op den boeren buiten. Ik heb ook een halfbroer (Jonas). Nu woon ik terug in Sint-Niklaas, vooral een praktische beslissing. Ik heb twee fijne, opgroeiende kinderen. Tuur is 19 en zit op kot in Brussel waar hij film volgt aan het Narafi. Mira is er 17, zit in haar laatste jaar in de Bio-Broeders (sportrichting) en is nog zoekende naar haar toekomstige studierichting.

Voor mij was de studiekeuze op die leeftijd al vrij duidelijk, sinds mijn 15 jaar was ik vastbesloten om restauratie van muurschilderingen te studeren. Na een opleiding schilderkunst aan de Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen ben ik restauratie gaan volgen aan het Hoger Instituut van die Academie.

Vanuit scouting en speelpleinwerking was het eveneens evident om iets met kinderen te doen en dit heb ik gevonden in het lesgeven aan kinderen in de jeugdateliers van de Academie van Sint-Niklaas waar ik ondertussen al 23 jaar lesgeef. Pedagogische ervaring deed ik ook op bij het lesgeven aan studenten ‘Conservatie en Restauratie’ in de Hogeschool Antwerpen en Universiteit Antwerpen.

Restauratie van muurschilderingen blijft mijn hoofdberoep en passie. Na 22 jaar zelfstandig aannemer ben ik deze maand, samen met twee collega’s/vriendinnen, een bvba gestart, ‘MUSA’, gericht op onderzoek, conservatie en restauratie van muurschilderingen.

Als ik aan hobby’s denk dan kom ik automatisch uit op zingen. Na 27 jaar zingen bij Cant’Amore (vroeger Mariakantorij) ben ik bij Acantus terecht gekomen, wat me heel goed bevalt. Ik volg momenteel klassieke zang in de muziekschool van Sint-Niklaas. Bij het inschrijven voor een ‘Summerschool’ van AMUZ rond polyfone muziek (Laus Polyphoniae), waar ik een ‘muzikale’ CV moest indienen, heb ik beseft dat ik als kind ook in het kinderkoor van Sinaai zat en enige tijd in het kinderkoor ‘Mozaïek’ te Sint-Niklaas heb gezeten.

Mijn moeder (Diane Driesen) zingt in twee koren, mijn vader (Raf De Smedt) is fotograaf, het kunstzinnige wordt doorgegeven in de familie. De natuur exploreren is ook een passie, maar daar maak ik momenteel te weinig tijd voor. In mijn vrije tijd hou ik me graag bezig met verbouwingen en veranderingen in huis, iets wat ik als kind heb meegekregen van mijn vader, als alleenstaande mama is dit wel handig meegenomen.

Op de eerste repetitie van 2019 haalt Godfried een Slavisch stukje boven: Bogoroditse devo…

Om even meteen de puntjes op de Slavische И te zetten, het is geen Russisch, maar Oud(kerk)slavisch. Het voert me meteen terug naar mijn 2e kan in Leuven. #throwback, heet dat in moderne termen.

Het vak Oudslavisch.

Hadden we eindelijk de Russische letters en grammatica onder de knie, werden we in dit vak getrakteerd op nieuwe – oude – tekens en nog meer naamvallen*. En dat voor een taal die niet eens meer bestaat. De prof hadden ze samen met zijn handboek (le manuel du vieux slave, uit 1948!) ergens vanonder een dikke laag stof gehaald. In onze jonge ogen was hij al vér voorbij pensioenleeftijd. Ik hoef je niet te vertellen dat het enthousiasme van ons, jonge studenten slavistiek, behoorlijk minimaal was. We kauwden braafjes de letters, plakten gespeeld ijverig post-itjes in ons boek – ik heb het nog steeds, inclusief de post-its - en samen met mijn medestudenten hoopte ik dat de prof tegen de examens een vorm van dementie zou ontwikkelen.

Tot… de prof na enkele weken helemaal door het handboek was gevlogen en zijn eigen gestencilde (ja hoor, nog op de ouderwetse manier) cursus bovenhaalde, getiteld “Album bij het Ikonenregister, door J.L. Scharpé.” Het vak kreeg plots een heel andere invulling: stap voor stap voerde hij ons bevlogen door het rijke aanbod aan ikonen. Hij besprak vol vuur de verschillende ikonentypes en de symboliek, hij ontleedde de opschriften en de bijbelse teksten…(ah, dààr diende dus dat Oudslavisch voor). Ik was meteen verkocht. Wat een rijkdom kende die kunst van de Slavisch-orthodoxe kerk. Wat een symboliek zat er verscholen in zo’n schilderij, in de opbouw van een iconostase... Wie ooit een Russische kerk binnenstapte, zal me gelijk geven. De orthodoxe kerk (en haar kunst) kent zoveel mystiek en symboliek. Ik zou voorgoed gebeten zijn door de microbe. Later zou ik zelfs een eindwerk schrijven over de Maria-ikonen. Maria heeft in de orthodoxe kerk een nog meer speciale plaats dan in het katholieke geloof. Eén klein woordje “bogoroditse” (theotokos, god-barende, een woordje dat de westerse kerk niet echt gebruikt) houdt in zich de geschiedenis van jaren theologische discussies en concilies… Ik zou er pagina’s vol over kunnen schrijven, maar wees gerust, ik zal je dat besparen. Maar je zal nu wel begrijpen waarom dit lied me meer ligt dan een swingend jazz-nummer…

Bogoroditse devo. #nietzomaareenliedje

* voor de Latinisten onder ons, het verklaart meteen de verwarrende Mari”e” in plaats van Maria. Jawel, een vocatief…

Requiem: Introït: maat 1-14

Op melodie van ‘Deck the hall’: x2

’t Nieuwe jaar is al begonnen, fa la la la la, fa la la la,

w’ Hebben nog niet veel gezongen, fa la la la la, fa la la la,

Laat ons drinken en wat zingen, fa la la la, fa la la la,

Niet vergeten om te swingen, fa la la la la, la la la la.

Op melodie van ‘Susa Nina’ :

2018 was een goed gevuld jaar,

We reisden naar Keulen in een bus al te gaar,

Onze mooie gezangen die vulden de dom,

Acanti bezetten terrassen alom.

A-a-cantus, het hemelse koor in een kathedraal,

De engelen liederen ste-egen op,

En Godfried stond zoals steeds voorop,

A-a- acantus, wat een stemmen, een koor zo top!

’t Nieuwe jaar is al begonnen, fa la la la la, fa la la la, ...

Op melodie van ‘o dennenboom’ : ! eerste twee zinnen op dezelfde melodie:

O Boudewijn, o Boudewijn, we zouden jou vergeten zijn,

Meneer doktoor, meneer doktoor, zing jij nog altijd in ons koor?

Daar aan het Lieve Vrouwenplein, zongen wij liederen, o zo fijn,

O Boudewijn, o Boudewijn, je zou bijna verrezen zijn.

’t Nieuwe jaar is al begonnen, fa la la la la, fa la la la, …

Op melodie van ‘ Noel nouvelet’ :

Maurice Duruflé, gij zijt nogal ne kadee,

Een beetje dissonant, dat was hee-eel ambetant,

Poenis inferni, chorus angelorum,

Maurice Duruflé, gij zijt nogal ne kadee!

’t Nieuwe jaar is al begonnen, fa la la la la, fa la la la, …

Op melodie van ‘Stille nacht’ met veel dynamiek:

Stille nacht, luide nacht, alles slaapt,

iedereen zuipt, bij het kindje, ’t hoogheilige paar,

rond de kerk was een disco-bar,

Slaap in hemelse rust, feesten naar lieve lust…

Op melodie van ‘Deck the hall’: nieuwe tekst!: X2

Al dat zwoegen, maanden, weken, fa la la la la, fa la la la,

‘t Is nu tijd om wat te shaken, fa la la la la , fa la la la,

Neem je partner of een ander, fa la la la, fa la la la,

Sla je armen om elkander, fa la la la la, fa la la la !

Aan Hera en Nicolas met de geboorte van hun dochtertje Elisabeth


Gerd Wenmeekers
terug
Verjaardagskalender

	Paul Ghyssaert	7 februari
	Gerda Mouton	17 februari
	Juanita De Decker	27 februari
	Hugo Thierens	28 februari
	Jan Cerfontaine	1 maart
	Jonas Staut	4 maart
	Luc Geerinckx	8 maart
	Piet De Smet	12 maart
	Katrien Deckers	13 maart
	Kristien Van Bastelaere	15 maart
	Daan Peters	16 maart
	Agnes Hoste	31 maart
	Chris Herremans	11 april
	Ingeborg De Meulemeester	14 april
	Ingeborg Smet	15 april
	Karina De Bock	21 april
	Mario Fierens	23 april
	Christine Dhollander	9 mei
	Martine De Rycke	10 mei
	Hilde Marijnissen	10 mei
	Kris De Schepper	12 mei
	Nathalie Thyssen	23 mei
	Godfried Van de Vyvere	26 mei
	Trees Janssens	28 mei
	Hera Wijckers	28 mei
	Annelies Herremans	23 juni
	Manu Cardon	25 juni
	Carry Decleer	4 juli
	Ingeborg Smet	7 juli
	Nicole De Laet	21 juli
	Klaartje Schatteman	25 juli
	Marina Smets	28 juli
	Dirk Praet	4 augustus

Gerd Wenmeekers
terug